Op de werkvloer gebeuren dagelijks ongelukken. Van het uitglijden over een gladde vloer tot het vallen van een ladder of in een erg geval zelfs je arm verliezen in een machine. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Maar als je schade lijdt door een bedrijfsongeval, wie gaat dat dan betalen? En als je thuiswerkt en een ongeluk krijgt, kun je dan spreken van een bedrijfsongeval? De werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkplek voor de werknemer. Lijdt de werknemer schade door een bedrijfsongeval, dan moet de werkgever dat in principe vergoeden. Gaat de werknemer opzettelijk of bewust roekeloos te werk, dan zal de werknemer zelf zijn schade moeten dragen. Meer weten over de aansprakelijkheid bij een bedrijfsongeval? Lees dan vooral dit artikel.
Wanneer sprake van een bedrijfsongeval?
Voordat je werkgevers aansprakelijk gaat stellen, is het verstandig om te kijken of je überhaupt met een bedrijfsongeval te maken hebt. Simpel gezegd is een bedrijfsongeval een ongeval tijdens werktijd of in de pauze. De locatie van het bedrijfsongeval kan per werksituatie verschillen. Een klassiek voorbeeld is een ongeval op het kantoor. Een bedrijfsongeval kan zich ook bij thuiswerkende werknemers afspelen. Denk aan het krijgen van een muisarm of rugklachten door slechte bureaustoelen. Werknemers die veel locaties bezoeken kunnen op die locaties een ongeluk krijgen. Denk aan een bouwvakker die bij een bezoek aan een klant van de steiger valt. Ook dan spreek je van een bedrijfsongeval.
Jezelf snijden aan een papiertje wat met een pleister opgelost kan worden, is geen bedrijfsongeval. Een gebroken enkel of pols veroorzaakt in je werktijden kan wel aangemerkt worden als bedrijfsongeval. Het gaat om bedrijfsongevallen die leiden tot schade.
Psychisch letsel
Niet alleen lichamelijk letsel, maar ook geestelijk letsel kan veroorzaakt worden door een bedrijfsongeval. Werk je onder hoge druk, dan kan dat een burn-out veroorzaken. Die burn-out kan uiteindelijk schade tot gevolg hebben. Je kan je werk niet meer (volledig) uitvoeren en misschien belemmert de burn-out ook je privésfeer.
Woon- werkverkeer
Er is geen sprake van een bedrijfsongeval als je een ongeluk krijgt voordat je naar je werk gaat of als je vrij bent en terug gaat naar huis. Dan speelt het ongeval zich namelijk niet tijdens je werk af. Bij dit soort situaties is er sprake van woon- werkverkeer. De werkgever is dan niet aansprakelijk.
Werkgeversaansprakelijkheid bedrijfsongeval
In het aansprakelijkheidsrecht is de hoofdregel dat iedereen zijn eigen schade moet dragen. Daar zijn uiteraard wel uitzonderingen op. Een bedrijfsongeval kan zo’n uitzondering zijn. Deze paragraaf legt uit wanneer een werkgever aansprakelijk gesteld kan worden voor bedrijfsongevallen.
De werkgever heeft een zorgplicht
De werkgever moet ervoor zorgen dat werknemers het werk veilig en zonder schade kunnen uitoefenen. Deze wDe werkgever moet ervoor zorgen dat werknemers het werk veilig en zonder schade kunnen uitoefenen. Deze wettelijke zorgplicht van de werkgever staat in artikel 7:658 van het Burgerlijk Wetboek. Dit geldt in eerste instantie bij werkzaamheden die gevaarlijk zijn, zoals bijvoorbeeld het werken in een fabriek met machines. De werkgever moet zorgen voor persoonlijke beschermingsmiddelen. Denk daarbij aan een veiligheidshelm, het dragen van veiligheidsschoenen, gehoorbescherming en een veiligheidsbril. Per type werk verschilt uiteraard welke zorgplicht de werkgever heeft. De werkgever moet bij het werken op een kantoor zorgen voor een goede werkomgeving. Denk aan bureaustoelen, voldoende zonlicht en het markeren van drempels of opstapjes. Ook werknemers die op verzoek van hun werkgever thuiswerken moeten veilig en gezond hun werk kunnen doen. Werk je veel achter een computer, dan moet de werkgever bijvoorbeeld zorgen voor een goede bureaustoel. Kort gezegd moet de werkgever een basis creëren voor veilig en gezond werken.
Zorgplicht werkgever bij een bedrijfsuitje
De wet spreekt eigenlijk alleen van aansprakelijkheid voor een bedrijfsongeval “in de uitoefening van zijn werkzaamheden”. De praktijk laat echter zien dat ook tijdens bedrijfsuitjes bedrijfsongevallen kunnen plaatsvinden.
In de uitspraak Partycentrum Groot Kievitsdal vond er een bedrijfsuitje plaats in de vorm van een barbecue-avond. Een aantal werknemers gooit lampolie op de barbecueroosters. Als gevolg daarvan ontstaat er brand in het partycentrum. Werknemers en het bedrijf worden aangesproken. De Hoge Raad vond dat er voldoende verband was tussen de fouten van de werknemers en het dienstverband. Van belang was dat het bedrijfsuitje georganiseerd was door de werkgevers. Ook was het bedrijfsuitje bedoeld om de onderlinge saamhorigheid en motivatie van werknemers te bevorderen. Het bedrijfsuitje hield dus in ruime zin verband met het werk. De werkgever draaide op voor de schade die veroorzaakt werd door de werknemers op grond van artikel 7:170 BW.
Verzekering
Goed werkgeverschap houdt ook in dat een werkgever een verzekering voor zijn werknemers afsluit. Doet een werkgever dat niet, dan kan de werknemer de werkgever persoonlijk aanspreken voor schade na een bedrijfsongeval.
Verzekering motorvoertuigen
De werkgever moet zorgen voor een behoorlijke verzekering tegen letselschade. Dit is in het bijzonder het geval bij werknemers die in het kader van hun werk motorvoertuigen besturen. De kans op een verkeersongeval is dan namelijk aanwezig. Denk aan pizzabezorgers of postbezorgers, taxichauffeurs of bouwvakkers die naar verschillende locaties rijden om daar werkzaamheden te verrichten.
Rijdt de werknemer in een bedrijfsauto, dan moet de werkgever zorgen voor een veilige inrichting van de auto. Denk aan veiligheidsgordels, maar ook aan regelmatig onderhoud. Maakt de werknemer echter tijdens de werkzaamheden gebruik van zijn eigen auto, dan moet de werkgever de werknemer financieel in staat stellen om voor een behoorlijke verzekering te zorgen.
Werknemersaansprakelijkheid bedrijfsongeval
Een werknemer kan aansprakelijk zijn voor een bedrijfsongeval als hij eigen schuld heeft én met opzet of bewuste roekeloosheid handelt. Wanneer dat het geval is, wordt in deze paragraaf uitgelegd.
Eigen schuld werknemer
Heeft de werknemer eigen schuld aan het bedrijfsongeval, dan is de werkgever niet aansprakelijk. De uitdrukking “eigen schuld, dikke bult” geldt dan. Eigen schuld wordt echter niet snel aangenomen. Alleen als de werknemer met opzet of bewust roekeloos gehandeld heeft, is de werkgever niet aansprakelijk.
Opzet of bewuste roekeloosheid
Een werknemer handelt volgens vaste rechtspraak met opzet of bewust roekeloos als hij zich onmiddellijk voor het ongeval bewust was van de gevaren van zijn gedraging en toch willens en wetens verkeerd handelde.
Van bewuste roekeloosheid of opzet is niet snel sprake. Zo werd opzet of bewuste roekeloosheid niet aangenomen in een zaak waarin een werknemer, ondanks aanwezigheid van een autogordel, geen autogordel droeg.
Ook als de werknemer eigen schuld heeft en er zelf voor kiest om de veiligheidsmaatregelen van de werkgever niet op te volgen, kan niet gelijk van opzet of bewuste roekeloosheid gesproken worden. Stel dat een werkgever heeft aangegeven dat werknemers mondmaskers moeten dragen tijdens het schilderen. Een van de werknemers is laks in het dragen van een mondmasker. Lijdt de werknemer schade door geen mondmasker te dragen, dan is de werkgever aansprakelijk. De werknemer heeft wel eigen schuld, maar was zich voorafgaand aan het voorval niet bewust van de gevolgen van het niet dragen van een mondmasker. De werkgever trekt in zo’n situatie aan het kortste eind..
Bewijslast ligt bij de werkgever
De werkgever moet bewijzen dat de werknemer bewust roekeloos of met opzet heeft gehandeld.
