Iedereen kent het wel. Je zoekt een recept op voor het avondeten of wilt nog even het laatste nieuws checken. Je klikt op een site en krijgt gelijk een melding in beeld. Er wordt gevraagd of je cookies wil accepteren. Nee, dat zijn helaas geen eetbare koekjes maar digitale. Het accepteren van cookies heeft te maken met de cookiewet. Wat deze wet precies inhoudt en welke soorten cookies er zijn, wordt in dit artikel besproken.
De cookiewet staat in artikel 11.7a van de Telecommunicatiewet. De cookiewet zorgt ervoor dat internetgebruikers controle hebben over cookies die op hun beeldscherm verschijnen. Internetgebruikers moeten namelijk voor een aantal cookies toestemming geven en websites moeten internetgebruikers informeren over het gebruik van cookies.
Een cookie kun je zien als een klein tekstbestand. Op het moment dat je een website bezoekt, zet die website het tekstbestand op de harde schijf van het apparaat waarop je kijkt. Cookies worden veelal gebruikt om internetgebruikers van elkaar te onderscheiden. Een cookie zorgt er bijvoorbeeld voor dat je ingelogd blijft op Facebook.
Cookies zijn er in drie soorten. We spreken namelijk van analytische cookies, functionele cookies en tracking cookies. Wat de verschillende cookies inhouden, wordt in deze paragraaf besproken.
Analytische cookies zijn bedoeld om statistieken te verzamelen. Veelgebruikte programma’s om statistieken te verzamelen zijn Google Analytics, Adobe Analytics en mPulse. Bij het zien van de bezoekersstatistieken krijgt de website een inzicht in het zoekgedrag van internetgebruikers. Er wordt bijvoorbeeld gekeken hoelang en hoeveel internetgebruikers actief zijn op een website. Ook meten analytische cookies de snelheid van de website. Met deze gegevens kunnen mogelijke prestatieproblemen ontdekt en opgelost worden. Een advocatenbureau kan bijvoorbeeld onderzoeken welke diensten op hun website veel en welke weinig worden bekeken. Als blijkt dat een dienst nauwelijks wordt aangeklikt, kan het advocatenbureau onderzoeken hoe de dienst toegankelijker gemaakt kan worden.
Functionele cookies, de naam zegt het eigenlijk al, worden gebruikt om een website te laten functioneren. Shop je bijvoorbeeld kleding bij een kledingwebshop, dan onthouden functionele cookies welke artikelen je in een winkelmandje geplaatst hebt. Ook voorkeursinstellingen, zoals de taal waarin je de website leest of je inloggegevens worden door middel van functionele cookies onthouden. Denk bijvoorbeeld aan onderwijsinstellingen. Zijn er geen functionele cookies, dan moeten leerlingen en docenten bij elk websitebezoek inloggegevens invoeren en een taal kiezen. Functionele cookies zorgen er dus voor dat de internetgebruiker efficiënt websites kan gebruiken.
Een tracking cookie wordt geplaatst op een website om de internetgebruiker te volgen. Bezoekt de internetgebruiker verschillende websites, dan kan een tracking cookie informatie geven over de wijze waarop websites worden bezocht. Websites kunnen bijvoorbeeld via de zoekbalk op google of via een link in de mail bezocht worden. Tracking cookies brengen de interesses van de internetgebruiker in kaart en volgen als het ware zijn internetgedrag. Vaak geven websites aan de adverteerder toestemming om een tracking cookie te plaatsen. Het wordt daarom ook wel een third party (derde partij) cookie genoemd.
Denk bijvoorbeeld aan tracking cookies op een vakantiesite, zoals Sunweb. Als je de website van Sunweb bezoekt, staan er vaak advertenties op. De advertenties zijn veelal afkomstig van een advertentiebureau. Bezoekt de internetgebruiker vervolgens een andere website, zoals Booking.com, dan kan het zo zijn dat het advertentiebureau daar ook actief op is. Met het eerder geplaatste cookie kan de adverteerder kijken naar het zoekgedrag van de internetgebruiker. Op die manier wordt duidelijk naar welke vakantiebestemmingen de internetgebruiker op zoek is en passen adverteerders hun advertenties per individuele internetgebruiker aan.
Het uitgangspunt is dat de internetgebruiker toestemming moet geven voor het plaatsen of uitlezen van cookies. Dit heeft te maken met de privacy van internetgebruikers. Hoe groter de gevolgen zijn voor de privacy van de internetgebruiker, hoe strenger de eisen voor het gebruik van cookies zijn. De internetgebruiker heeft namelijk het recht om zonder controle van anderen op internet te surfen. In deze paragraaf wordt per soort cookie (analytische, functionele en tracking) besproken of toestemming van de internetgebruiker vereist is.
Voor het gebruiken van analytische cookies op je website is geen toestemming nodig. Analytische cookies hebben immers enkel tot doel de kwaliteit en effectiviteit van een website te meten. Het bijhouden van bezoekersaantallen levert geen privacy inbreuk op, omdat niet bekend wordt gemaakt wie de individuele bezoekers zijn.
Een website moet de internetgebruiker echter wel wijzen op het gebruiken van analytische cookies. Dit kan bijvoorbeeld door een melding van de analytische cookies in beeld te brengen.
Nee, toestemming voor het gebruiken van functionele cookies is niet vereist, omdat functionele cookies noodzakelijk zijn om een website te laten functioneren. Zonder functionele cookies zouden klanten bijvoorbeeld steeds opnieuw producten moeten toevoegen aan hun online winkelwagentje. Dat is natuurlijk niet efficiënt en willen we voorkomen. Daarom zijn functionele cookies toegestaan zonder toestemming van de internetgebruiker. Ook zijn functionele cookies niet schadelijk voor de privacy van internetgebruikers, omdat informatie uit functionele cookies niet gedeeld wordt met andere partijen.
In tegenstelling tot functionele en analytische cookies, kunnen tracking cookies wel privacy inbreuk opleveren. Tracking cookies zijn immers niet nodig voor het goed werken van de site. Ze volgen het zoekgedrag van individuele personen en maken persoonlijke advertenties mogelijk. Daarom is voor dit type cookie altijd toestemming van de internetgebruiker nodig.
Toestemming van de internetgebruiker moet ondubbelzinnig zijn. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een pop-up melding. Vaak zie je deze melding direct bij het aanklikken van de site tevoorschijn komen. Wat niet is toegestaan, is een algemene mededeling waarin staat dat de internetgebruiker automatisch akkoord gaat met de tracking cookies bij verder gebruik van de site. Ook mag de website de tracking cookies niet van tevoren aanvinken. De internetgebruiker zal daarom zelf moeten aanvinken of hij tracking cookies accepteert.
Conclusie
Volgens de cookiewet mogen cookies die geen privacy inbreuk opleveren voor internetgebruikers, zonder toestemming geplaatst worden. Het gaat dan om functionele en analytische cookies. Wil je als individuele internetgebruiker niet gevolgd worden in je zoekgedrag, dan geef je geen toestemming voor tracking cookies.
Wil je alle verzamelde cookies verwijderen? Dat is mogelijk! Per browser verschillen de instructies om cookies te verwijderen.
Cookies wissen op Google Chrome
Gebruik je Google Chrome? Dan kun je de cookies verwijderen door rechtsboven op de drie stipjes te klikken. Vervolgens ga je naar de knop ‘Meer hulpprogramma’s’ en klik je op ‘browsegegevens wissen’. Vink de optie ‘cookies en andere sitegegevens’ aan en selecteer vanaf welke periode je de cookies wilt verwijderen. Tot slot klik je op ‘Gegevens wissen’.
Cookies wissen op internet explorer
Als je Internet Explorer gebruikt, kun je cookies verwijderen door te klikken op de knop ‘Extra’. Vervolgens ga je naar ‘Beveiliging’ en klik op ‘Browsegeschiedenis verwijderen’. Daarna klik je op ‘Cookies en websitegegevens’ en tot slot selecteer je de optie ‘Vervolgens Verwijderen’.
Cookies wissen op Safari
In Safari verwijder je cookies door links in de menubalk op ‘Safari” te klikken. Vervolgens klik je op ‘Wis geschiedenis’. Achter ‘Wis’ staat een keuzemenu. Vervolgens klik je aan vanaf welke periode je cookies wilt verwijderen. Tot slot klik je op ‘Wis geschiedenis’.
