Wat is een finale kwijting?
Een finale kwijting betekent dat beide partijen niks meer aan elkaar verschuldigd zijn. Een finale kwijting komt vaak voor als beding (een bepaling of afspraak in een overeenkomst) in een vaststellingsovereenkomst. Met een vaststellingsovereenkomst kunnen bepaalde zaken worden vastgelegd tussen twee of meerdere partijen. Zo wordt de vaststellingsovereenkomst bijvoorbeeld gebruikt voor het beëindigen van een arbeidsovereenkomst. Werkgever en werknemer kunnen hiermee bij wederzijds goedvinden de voorwaarden vastleggen onder welke voorwaarden de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd. Hierbij kun je denken aan de hoogte van de ontslagvergoeding, hoe lang de werknemer nog doorwerkt, wat hij nog moet inleveren qua werkmateriaal (laptop, bureaustoel). In de vaststellingsovereenkomst kan ook een finale kwijting worden opgenomen. Hiermee kunnen beide partijen (werkgever en werknemer) afspreken dat na het voltooien van de afspraken in de vaststellingsovereenkomst er verder niks meer van elkaar verwacht wordt. Beide partijen kunnen dan dus niks meer vorderen. Hiermee geven partijen elkaar dus een finale kwijting. Een voorbeeld van hoe een finale kwijting geformuleerd kan worden: “Werkgever en werknemer hebben na de tijdige afronding van de afspraken die voortvloeien uit deze overeenkomst niks meer van elkaar te vorderen”. Let op: zoals je in het voorbeeld hierboven ook al ziet is het niet noodzakelijk om de term “finale kwijting” te gebruiken.
Niet alleen wordt een finale kwijting gebruikt voor het beëindigen van een arbeidsovereenkomst, maar het wordt ook gebruikt bij het oplossen van geschillen. Zo wordt finale kwijting ook vaak gebruikt voor het kwijtschelden van een schuld:
Voorbeeld: Jan heeft twee jaar geleden kunsstofkozijnen laten zetten in zijn woning. Hij heeft dit gedaan op basis van afbetaling over 7 jaar. Hij betaalt elke maand een deel van het openstaande bedrag. Echter is hij sinds een half jaar werkloos geraakt en heeft hij problemen met zijn financiële situatie. Hij heeft het bedrijf op de hoogte gebracht dat hij het maandbedrag niet meer kan betalen, maar dat hij nu wel een deel direct kan aflossen. Hij vraagt of hij ook een deel mag afbetalen van de schuld om vervolgens de zaak te hebben afgedaan. Het bedrijf ziet dat Jan waarschijnlijk niet het hele bedrag zal kunnen betalen en geeft Jan de optie om 20% van het bedrag direct te betalen waarna het restbedrag niet meer betaald hoeft te worden.
Een ander voorbeeld is een letselschadezaak:
Voorbeeld: Jan is per ongeluk met zijn auto tegen de auto van Harry aangereden. Harry heeft daardoor last van zijn elleboog gekregen. Harry en Jan zijn goede vrienden en willen er onderling graag samen uitkomen. Ze stellen een vaststellingsovereenkomst op waarin opgenomen wordt dat na betaling van 1.000 euro er door beide partijen over en weer niks meer van elkaar te vorderen valt.
Is een finale kwijting altijd finaal?
Hoewel een finale kwijting doet denken dat na het afspreken ervan alles is afgehandeld, is dit niet altijd zo. In het geval van een finale kwijting in een vaststellingsovereenkomst bij het beëindigen van een arbeidsovereenkomst is het namelijk zo dat de werkgever alle relevante onderwerpen moet hebben opgenomen in de overeenkomst. De werkgever mag er namelijk niet vanuit gaan dat wanneer een onderwerp niet is opgenomen, de werknemer daar niet iets over af had willen spreken. De rechtspraak laat zien dat dit vaak ten nadele is van de werkgever. De werkgever moet er dus voor zorgen dat alle onduidelijkheden uit de weg worden geruimd over de inhoud van de vaststellingsovereenkomst. Gebeurt dit niet, dan kan het zijn dat wanneer de werknemer een vordering instelt hierover alsnog in het voordeel van de werknemer geoordeeld wordt. Als je finale kwijting wilt bereiken moet je er dus voor zorgen dat je alle relevante onderwerpen in de vaststellingsovereenkomst neerzet. Wanneer er onenigheid is over de inhoud van de finale kwijting, dan wordt gekeken naar hoe specifiek de afspraak is beschreven en wat beide partijen ermee bedoeld hebben en redelijkerwijs van de afspraak hebben begrepen. Het is dus belangrijk om duidelijke en specifieke afspraken te maken die voor beide partijen goed te begrijpen zijn.
Uitzondering: wilsgebrek
Over het algemeen kan niet teruggekomen worden op een finale kwijting. Staat in de finale kwijting bijvoorbeeld beschreven welke kantoorartikelen jij mag houden en ben jij vergeten om te vermelden dat je graag de bureaustoel wilt behouden, dan heb je pech. Maar wanneer de overeenkomst met de finale kwijting tot stand is gekomen terwijl een van beide partijen dat niet wilde, dan kan het zo zijn dat er wel terugkomen kan worden op de finale kwijting. Dit kan het geval zijn bij bedreiging, bedrog, een situatie waarbij een van de partijen misbruik heeft gemaakt van omstandigheden of dwaling. Dit laatste kan bijvoorbeeld doordat een van de partijen een onjuiste voorstelling van zaken heeft geschetst of onvolledig of onjuiste informatie heeft gedeeld. Wanneer hier sprake van is en wordt vastgesteld dat dit het geval is, dan is er sprake van wilsgebrek. Hierdoor kan de finale kwijting worden vernietigd. Indien een finale kwijting wordt vernietigd zullen alle uitgevoerde handelingen teruggedraaid moeten worden tot het moment van het overeenkomen van de finale kwijting.
