Op het moment dat een BV failliet gaat, houdt de BV op te bestaan. Alle bezittingen van de BV worden geliquideerd, wat betekent dat alle bezittingen worden verkocht en dat met de opbrengst zoveel mogelijk schulden van de BV worden voldaan. In het uitzonderlijke geval dat de opbrengst van de verkoop hoger is dan het totaal aan schulden, zal de BV dat geld weer terugkrijgen.
Hoe weet je dat een BV failliet is?
Sinds 1896 worden faillissementen gepubliceerd in de Staatscourant. In de Staatscourant wordt de start en het einde van een faillissement geregistreerd.
Alle faillissementen na 1896 staan hier geregistreerd. Indien je op zoek bent naar recente informatie over faillissementen kan je zoeken in het Centraal Insolventieregister. In dit register worden alle gegevens over faillissementen bewaard.
Gegevens over faillissementen die geëindigd zijn, blijven tot zes maanden na het einde van het faillissement in deze database beschikbaar. Daarna worden de gegevens verwijderd.
Wat zijn de gevolgen van de faillietverklaring voor de economie?
Een faillissement heeft een aantal gevolgen. Zo houdt een bedrijf op te bestaan. Als faillissementen zich in crisistijd snel opvolgen, schaadt dat de economie. Als een BV failliet gaat, blijven schuldeisers vaak met een restschuld zitten. In de meeste faillissementen wordt nog geen 5% van de totale schuld voldaan. Dat is ook enigszins verklaarbaar. Een BV die haar schulden gewoon kan voldoen, gaat niet failliet. Doordat de schuldeisers met een restschuld blijven zitten, kunnen zij in betalingsproblemen komen. Indien deze schuldeisers hun betalingsverplichtingen niet meer kunnen doen, bestaat er een kans dat zij failliet gaan. Op deze manier ontstaat een zogenoemd ‘domino-effect’.
Wat zijn de gevolgen van de faillietverklaring voor werknemers?
Werknemers die werkzaam waren in een BV die failliet is, zullen hun baan verliezen. De curator kan dat met toestemming van de rechter-commissaris aanvragen. Het UWV keert in sommige situaties salaris uit voor al verrichte werkzaamheden. Desondanks heeft een ontslag natuurlijk gevolgen voor de werknemers zelf. Zij zullen op zoek moeten naar een nieuwe baan en gaan in ieder geval een onzekere tijd tegemoet.
Wat is een curator en wat doet hij?
Als de rechtbank het faillissement uitspreekt, wijst de rechtbank een curator aan. De curator zal dan het faillissement afhandelen. Vanaf het moment dat de rechtbank het faillissement uitspreekt, wordt er automatisch beslag gelegd op het gehele vermogen van de BV. Dat betekent dat de BV niet meer kan beschikken over het vermogen van de BV. Zo kan de BV geen aankopen meer doen, maar ook niets meer verkopen of produceren. Wil een BV toch een aankoop doen, dan zal het toestemming moeten vragen van de curator. Indien de curator de toestemming weigert, heeft de BV pech en kan het niets beginnen.
De curator zal beginnen met het doen van onderzoek. Hoeveel waarde (in geld) heeft het vermogen (ook wel ‘de boedel’ genoemd)? Het vermogen bestaat uit alle bezittingen van de BV, bijvoorbeeld gebouwen, apparatuur, voorraden en banksaldo’s. Bezittingen zullen worden verkocht. De curator zal alles proberen om te zetten in geld. Daarnaast zal de curator onderzoeken of het bedrijf misschien een doorstart kan maken. Tot slot zal de curator een lijst opstellen met alle schuldeisers en daarbij vaststellen welke rangorde de schuldeisers hebben. Zo heeft de Belastingdienst (ook wel fiscus genoemd) voorrang op bijvoorbeeld werknemers of consumenten. Dit kan bij een failliete NV anders zijn.
Hoe laat je je failliet verklaren?
Ten eerste kan je een faillissement van je eigen BV aanvragen. Als je meerdere schulden (minimaal twee) hebt en van één van die schulden is de betalingstermijn voorbij, kan je een faillissement aanvragen. Vaak is het de moeite waard om te overleggen met de schuldeiser en bijvoorbeeld eerst surseance van betaling aanvragen. Je kunt dan bijvoorbeeld een betalingsregeling overeenkomen of vragen om uitstel van betaling. Op het moment dat de schuldeiser nog enige hoop heeft dat de schulden in de toekomst worden betaald, zal hij best bereid zijn tot overleg. Een faillissement kent namelijk alleen maar verliezers. Indien een schuldeiser de hoop op het afbetalen van de schuld heeft opgegeven, kan hij een faillissement aanvragen. Hij zal daarvoor minimaal één medeschuldeiser moeten vinden, die bereid is met hem de aanvraag aan te vragen. Een faillissementsaanvraag (zowel een eigen aanvraag als de aanvraag voor iemand anders) moet altijd worden ingediend bij de rechtbank.
Kan een gefailleerde opnieuw een BV beginnen?
Op het moment dat je als eigenaar van een BV failliet gaat, kan je in principe de volgende dag nog een nieuwe BV beginnen. Je eigen privévermogen blijft bij een faillissement buiten de boedel. Dat betekent dat schuldeisers hun schulden niet op jouw eigen privévermogen kunnen verhalen. Toch zal het lastig zijn om gelijk een nieuwe BV te starten. De meeste ondernemers zijn voor het opstarten van een BV afhankelijk van financiering, vaak in de vorm van een lening bij de bank. De bank doet altijd onderzoek voordat het een lening aan iemand verstrekt. Banken zullen over het algemeen terughoudender zijn met het afsluiten van een lening als jouw bedrijf net failliet is gegaan. En als zij wel een lening afsluiten, is de kans groot dat de voorwaarden niet heel gunstig zijn.
Daarnaast kan de Ondernemingskamer jou expliciet verbieden om een nieuwe BV op te starten. Tevens kan de strafrechter jou een beroepsverbod opleggen. Dat gebeurt echter niet zomaar. Vaak gaat daar ‘onbehoorlijk bestuur’ aan vooraf. Een uitleg over onbehoorlijk bestuur volgt hieronder.
Wat is onbehoorlijk bestuur? Wat is paulianeus handelen?
Het eindresultaat van onbehoorlijk bestuur en paulianeus handelen is in principe hetzelfde. Het kan ervoor zorgen dat je van de Ondernemingskamer of van de strafrechter een verbod krijgt opgelegd, waardoor je geen nieuwe BV kan opstarten. Daarnaast kan je in sommige gevallen aansprakelijk worden gehouden met je privévermogen, wat betekent dat schuldeisers hun schulden kunnen verhalen op jouw privévermogen.
Er bestaat geen keihard onderscheid tussen onbehoorlijk bestuur en paulianeus handelen, aangezien beide begrippen hetzelfde resultaat opleveren. In de praktijk wordt vaak over onbehoorlijk bestuur gesproken als er in de onderneming fouten zijn gemaakt, wat de oorzaak is voor het faillissement. Voorbeelden van onbehoorlijk bestuur zijn bijvoorbeeld het plegen van fraude, bijvoorbeeld doordat een bestuurder geld heeft weggesluisd naar zijn persoonlijke rekening. Onbehoorlijk bestuur hoeft overigens niet opzettelijk te zijn, zoals dat bij fraude vaak het geval is. Wanbeleid kan ook een reden zijn voor onbehoorlijk bestuur. Ondernemen brengt natuurlijk risico’s met zich mee, maar het bestuur mag geen grote, onverantwoorde financiële risico’s nemen. Het bestuur zal de besluiten die zij neemt altijd logisch moeten kunnen uitleggen.
Paulianeus handelen wordt in de praktijk vaak gezien als het plegen van fraude vlak voor het faillissement. Het verschil met onbehoorlijk bestuur zit hem dan in het feit dat paulianeus handelen niet de oorzaak van het faillissement is. Stel, je hebt een BV en die staat op de rand van de afgrond. De BV heeft een dure Tesla als bedrijfsauto. Het is een kwestie van tijd totdat schuldeisers het faillissement aanvragen en daarom verkoop jij de Tesla voor € 10 aan jezelf. Door deze verkoop valt de Tesla in je privévermogen en kunnen schuldeisers hun schulden niet verhalen op de Tesla. Dit voelt natuurlijk als onrechtvaardig, aangezien de Tesla veel meer waard is dan tien euro. Een curator die deze verkoop in de administratie terugvindt, kan deze verkoop dan terugdraaien en kan jou aansprakelijk stellen voor paulianeus handelen.
