Als je producten in de winkel of via het internet koopt, steek je vaak gelijk over. Soms biedt de verkoper de optie aan om achteraf de aankoop te betalen. Betaal je niet binnen de betalingstermijn, dan kun je een aanmaning in de brievenbus verwachten.
Wat een aanmaning precies is en wat de juridische gevolgen van een aanmaning kunnen zijn, wordt in dit artikel uitgelegd.
Wat is een aanmaning?
Het begint allemaal met een overeenkomst. Twee partijen sluiten een overeenkomst en hebben over en weer verplichtingen. Zo schept een koopovereenkomst de plicht om enerzijds een product te leveren en anderzijds daarvoor te betalen.
Komt één van de partijen zijn verplichting niet na, dan kan een aanmaning verstuurd worden. Wordt niet op een eerste aanmaning gereageerd, dan kan een tweede aanmaning verstuurd worden. Een tweede aanmaning versturen is niet verplicht, maar wordt vaak uit coulance gedaan. Iemand aanmanen mag zowel mondeling als schriftelijk.
Zowel bewijstechnisch als voor het nemen van vervolgstappen is het verstandig om een aanmaning schriftelijk, met een aangetekende brief, te versturen.
Met een aanmaning deelt de schuldeiser de schuldenaar mee dat de schuldenaar zijn verplichting moet nakomen. Een schuldeiser is de persoon die een prestatie van de schuldenaar opeist. Hij eist letterlijk de schuld op. Een schuldenaar is iemand die een prestatie verschuldigd is aan de schuldeiser.
De verplichting om iets te doen of na te laten
Een aanmaning wordt niet alleen verstuurd bij een onbetaalde factuur. Aanmaningen worden ook verstuurd als de schuldenaar nog iets moet doen of juist moet nalaten. Aannemers kunnen bijvoorbeeld aangemaand worden als ze een bouwproject niet op tijd af hebben. Bij nalaten kun je denken aan een buurman die een contactverbod negeert.
Het kan voorkomen dat je een aanmaning ontvangt, terwijl je een paar dagen daarvoor betaald hebt. Vaak is de reden hierachter dat de schuldeiser de betaling nog niet verwerkt heeft. Heb je aan je verplichtingen voldaan, dan kun je de aanmaning als niet verzonden beschouwen.
Wat is de aanmaningstermijn?
In een aanmaningsbrief vermeldt je een aanmaningstermijn. De aanmaningstermijn geeft de periode aan waarbinnen een prestatie nagekomen moet worden. Moet een factuur betaald worden, dan spreek je van een betalingstermijn. De termijn begint te lopen op het moment dat de schuldenaar de aanmaning ontvangt.
Wat is de termijn voor ondernemingen?
Voor het aanmanen van ondernemingen geldt dat je in een overeenkomst een termijn van maximaal 60 dagen mag afspreken. Heb je geen termijn afgesproken, dan bedraagt de wettelijke aanmaningstermijn maximaal 30 dagen.
Wat is de termijn voor consumenten?
Voor consumenten geldt geen wettelijke aanmaningstermijn. Verkopers mogen zelf een termijn bepalen, op voorwaarde dat het een redelijke termijn is. In de praktijk wordt een termijn van veertien dagen als redelijk beschouwd. Je kunt de termijn vermelden in de overeenkomst of in de algemene voorwaarden.
Wat zijn de juridische gevolgen van een aanmaning?
Een aanmaning heeft niet alleen tot doel om nakoming te vorderen. Het juridische gevolg van een aanmaning is een opeisbare vordering, namelijk op het moment dat de uiterste aanmaningstermijn verstreken is. Als de vordering opeisbaar is, wil je natuurlijk vervolgstappen ondernemen.
Eén van die vervolgstappen is het starten van een incassoprocedure en het in rekening brengen van wettelijke rente. Let erop dat het starten van een incassoprocedure of het in rekening brengen van wettelijke rente alleen mogelijk is als de schuldenaar schriftelijk in gebreke is gesteld.
Een ingebrekestelling houdt in dat je de schuldenaar schriftelijk sommeert (eist) om de verplichting na te komen. Is je schuldenaar een consument en wil je vervolgstappen ondernemen, dan geldt een extra eis. Je moet dan in de schriftelijke ingebrekestelling aangeven dat je buitengerechtelijke incassokosten en wettelijke rente in rekening brengt (en wat de exacte kosten hiervan zijn) als de prestatie niet binnen de nakomingstermijn verricht wordt.
Voldoet de schuldenaar niet binnen de gestelde termijn aan zijn verplichtingen, dan is hij in verzuim.
Hoeveel wettelijke rente mag ik in rekening brengen?
Op het moment dat de schuldenaar in verzuim is, mag de schuldeiser wettelijke rente in rekening brengen. Is de schuldenaar een consument, dan bedraagt de wettelijke rente 2% per jaar. Bij bedrijven onderling, geldt een wettelijke rente van 8% per jaar.
Een voorbeeld ter verduidelijking. Stel dat een factuur van €50.000,- betaald moet worden. Pas veertien dagen na de uiterste datum wordt de factuur voldaan. De wettelijke rente bedraagt bij 8% €153,42 en bij 2% €38,35.
Wat zijn incassokosten?
Is de schuldenaar in verzuim, dan kun je een incassobureau inschakelen. De schuldenaar wordt door het incassobureau middels een (veelal aangetekende) brief verzocht om de afgesproken verplichtingen na te komen. Het incassobureau zal naast het verzoek tot nakoming incassokosten in rekening brengen.
Incassokosten zijn kosten die je als schuldeiser maakt om een prestatie van de schuldenaar op te eisen. Denk aan administratiekosten, de kosten voor het aangetekend verzenden van aanmaningen en kosten voor een deurwaarder of incassobureau.
Hoeveel incassokosten mag ik in rekening brengen?
Hoeveel incassokosten je in rekening mag brengen hangt af van de hoogte van het verschuldigde bedrag. De Wet Incassokosten geeft aan dat voor consumenten incassokosten minimaal €40,- en maximaal €6.775,- bedragen. Hiervan mag je niet in het nadeel van de consument afwijken.
Is de schuldenaar een ondernemer, dan mag je zowel in het voordeel als in het nadeel afwijken van de wettelijke incassokosten, mits je dit schriftelijk (bijvoorbeeld in algemene voorwaarden) aangeeft.
De schuldeiser kan de volgende percentages in rekening brengen:
- Over de eerste €2.500,- mag de schuldeiser 15% in rekening brengen.
- Over de volgende €2.500,- mag de schuldeiser 10% in rekening brengen.
- Over de volgende €5.000,- mag de schuldeiser 5% in rekening brengen.
- Over de volgende €190.000,- mag de schuldeiser 1% in rekening brengen.
- Is het bedrag hoger dan €200.000,-, dan mag de schuldeiser boven dat bedrag 0,5% in rekening brengen.
Stel dat je een openstaande factuur hebt van €5.000,- en je betaalt niet binnen de aanmaningstermijn. Over de eerste €2.500,- mag de schuldeiser 15%, oftewel €375,- in rekening brengen. Over de volgende €2.500,- mag de schuldeiser 10%, oftewel €250,- in rekening brengen.
